1900 - 1960

A NA POCZĄTKU BYŁO...

 

Na początku Bóg stworzył białą muzykę (Yang, niebo) i Diabeł stworzył czarną muzykę (Yin, ziemia); ale niebo było bezkształtne i opuszczone w ciszy, podczas gdy ziemia była w ciągłym ruchu, ponieważ czarne tańce pokrywały otchłani dźwięcznej ciemności. Wtedy duch Boży postanowił zawisnąć i zatańczyć na wodach. W tym tańcu stworzył muzyczny dzban o nazwie Jazz ... jesteśmy gotowi otworzyć tę muzyczną puszkę Pandory?

JAZZ JAKO MUZYCZNA PUSZKA PANDORY

W spotkaniu i/lub zderzeniu z Jazzem ujawniają się wszystkie znane nam do dzisiaj rodzaje muzyki. Przyjrzyjmy się 18 różnym stylom lub gatunkom muzycznym, odkryjmy stopniowo Puszkę Pandory:

1. Lata 10-te - Jazz wybucha swoją oryginalnością.
2. Lata 20-te - Jazz symfoniczny: wielkie orkiestry. Jazz stawał się coraz bardziej popularny zyskując uznanie także jako muzyka taneczna w klubach nocnych.
3. Lata 30-te - Swing: Jazz "ubiera się" w nowy sposòb tańca, wykorzystując stałe tempo, dzięki czemu nowy styl staje się „taneczny” i jest progresywnym przyspieszeniem. W tym samym okresie Jazz taneczny stara się także utrzymać rytm fortepianu, ewoluując w gatunek Boogie-woogie.
4. Lata 40-te - Jazz Bebop: muzyczny język protestu: panował wòwczas nastrój wojenny, muzyka zmieniła się w aspołeczny ruch młodzieżowy, uformowany ze złożonych harmonii i bardzo szybkiego tempa; wielu ówczesnych muzyków jazzowych prowadziło styl życia "bopper", utkany głównie ze skandali związanych z narkotykami i alkoholem (preludium do tego, czym będzie seks, narkotyki i rock & roll w latach 70-tych).
5. Lata 50-te - Cool Jazz: spokojny rytm okresu powojennego, ale przeplatany stylem Hard Bebop, prawie jakby z żalem pamiętał powód, dla którego protestował.
6. Lata 60-te - Free Jazz: wyzwolenie czarnych od białych, Jazz, który pragnął swojej niezależności, nie przez przypadek rozbrzmiewał w tamtych czasach wraz z ideałami Martina Luthera Kinga, a przede wszystkim Malcolma X: Black Power zawsze będzie znakiem „wolnych” muzyków „Free”. To była wybuchowa i wysoce kwestionowana muzyka, wielu wciąż jej nie akceptuje. Była formą całkowitej kolektywnej improwizacji, podczas gdy najbardziej gorliwi krytycy twierdzili, że Free Jazz usunął rozróżnienie pomiędzy tym, kto umie grać, a kto nie.

Gatunek muzyczny, który spokojnie przeszedł przez cały wiek XX to Gospel (w "białych" kościołach), kultowa muzyka, którą Czarni nazywali również Spiritual, tematy religijne, które głęboko odcisnęły się na niektórych gatunkach, ponieważ muzyka duszy, gatunek o nazwie Soul, narodził się właśnie z połączenia dźwięków jazzu i Gospel oraz muzyki popularnej. Z kolei z rytmicznego Soul zrodził się Rhythm & Blues. Z tego kotła różnych dźwięków, stylów, rytmów i trendów, w drugiej połowie lat 60-tych, miał miejsce boom Rock & Rolla, który doprowadził Jazz do komercyjnego chaosu. Ci, którzy nie wybrali radykalnej krytyki Free Jazzu i którzy nie zniknęli ze sceny, musieli jednak zmienić styl. W ten sposób Jazz połączył się z popularną wówczas muzyką (Pop) i stał się Jazz Fusion, gatunkiem łączącym elementy Jazzu, Rocka i Funku. Z drugiej strony Jazz tamtych lat mieszał się z rytmami latynoskimi, z których narodził się gatunek Bossa Nova i Jazz Samba. W naszych czasach Jazz posunął się aż do Acid Jazzu, z dodatkowym komponentem elektronicznym oraz do Jazz Rap.

PIERWSZE KROKI ...

Europejska muzyka klasyczna była postrzegana przez afroamerykańską czarną muzykę (która była Bluesem) jako biała kultura, a ich związek doprowadził do wybuchu i rozkwitu Jazzu. 

Ale Kościoły w Ameryce zostały podzielone w imię nigdy nie pojętej ewangelicznej miłości na:

- Kościoły białe, w których śpiewano Ewangelię (Gospel) 

- Kościoły czarne, w których śpiewano modlitwy lub Litanie (Spiritual). 

Połączenie Jazzu + Bluesa + Spiritual dało początek rytmowi i muzyce bluesowej (R&B), podczas gdy Jazz + Gospel dał początek muzyce Soul (muzyce duszy), obecnie śpiewanej głównie przez czarnych (uzyskali oni również prawo śpiewania Ewangelii, czyli Gospel). Ostatecznie z połączenia Jazzu + Soul + R&B narodził się ... Funk, ale historia trwa i Jazz czeka tylko na kolejny wybuch ...

JAZZ SIĘ ROZPRZESTRZENIA ... 

DŹWIĘK POCIĄGA ZA SOBĄ ODDŹWIĘK

U podstaw rozwoju Jazzu jest z jednej strony połączenie dwóch wielkich ruchów (muzyka klasyczna+ Blues), a z drugiej strony walka między dwoma zjawiskami społecznymi (rasizm między białymi i czarnymi). W gatunkach zauważalne jest uderzenie i reakcja na stale rosnące trendy, dźwięk i oddźwięk: Ragtime łączy głębię Bluesa z ożywiającym klasycznym fortepianem i natychmiast to samo uczynił czarny Swing. Jazz symfoniczny był znacznie bardziej biały niż czarny, natomiast Bebop powstał jako młodzieńczy czarny okrzyk protestu. Fortepian uwalnia całą swoją prędkość w Boogie-Woogie, podczas gdy czarny dźwięk podwaja swoją moc dzięki Hard Bebop. Cool Jazz spokojnie i słodko harmonizuje atmosferę, a jednocześnie Free Jazz powstaje jako czarny, niezależny i wolny rodzaj Jazzu. Oczywiste jest, że dla osób nie znających się na tym sprzężeniu "push and pull" nie jest ono zauważalne, ale na poziomie społeczno-politycznym i psychoanalitycznym muzyka jest jak koryto rzeki: niesie ze sobą wszystkie śmieci i substancje życia społecznego i prywatnego, a następnie łączy je i czyni z nich soczyste posiłki melodii i harmonii. Na tym polega magia muzyki!