Muzyka widziana sercem i słuchana duchem

A CAPPELLA




PODNIOSŁY LAMENT

Głos ludzki sam w sobie ma już coś świętego, jest narzędziem komunikacji, wektorem wiedzy i mądrości. W muzyce śpiew a cappella jest prehistoryczny, ma swe korzenie w gromadzeniu się wokół ognia, by chwalić i dziękować bogom. W średniowieczu, w środowisku religijnym, królowała muzyka gregoriańska, a ponieważ nie można było akompaniować jej na żadnym instrumencie, wykonywały ją jedynie głosy zakonników lub duchownych tworzących grupę kantorów, zwaną schola cantorum. W schola cantorum praktykowano powierzanie roli przewodnika zgromadzenia, dlatego kantorzy często schodzili z prezbiterium i śpiewali w bocznej kaplicy kościoła, stąd wzięła się nazwa "canto a cappella".


POCZĄTKI ŚPIEWU A CAPPELLA

Prawdziwe pochodzenie śpiewu a cappella jest niemożliwe do prześledzenia z całą pewnością, ponieważ człowiek od czasów prehistorycznych zawsze uciekał się do głosu, aby wyrazić swoje emocje w sposób śpiewający, o czym świadczą najstarsze plemienne pieśni i tańce we wszystkich kulturach od AfrykI po Azję, od Ameryki Łacińskiej po aborygenów Australii. A jednak pieśń a cappella, jaką znamy dzisiaj, wywodzi się z Półwyspu Apenińskiego, z pieśni religijnych pochodzenia średniowiecznego i renesansowego. Etymologicznie słowo „ cappella” pochodzi od kaplic kościołów, w których chór praktykował te śpiewy.


Jak mogę stwierdzić, czy twój głos jest piękny?
Wiem tylko, że mnie przenika
i sprawia, że ​​drżę jak liść;
rozdziera mnie i łamie.

(Karin Boye)


GŁOS JAKO ŚWIĘTY INSTRUMENT

Chorał gregoriański był przez całe średniowiecze stylem śpiewu, który dominował zarówno w śpiewie, jak i kulturze muzycznej. Instrument był postrzegany jako pogański, tylko głos był święty w dialogu z Bogiem. Wraz z nadejściem organów (pochodzenia pogańskiego) muzyka religijna uległa ewolucji, ale wielu zdecydowało się pozostać w wierności oralnej tradycji śpiewu. Przykładem jest muzyka amiszów, menonitów i innych anabaptystów. W religii żydowskiej śpiewowi towarzyszyły instrumenty od czasów starożytnych, z wyjątkiem dnia szabatu, w którym pozostawia się miejsce na "a cappella", czyli dnia, w którym instrumenty również odpoczywają.W XVI wieku śpiew "a cappella" był stopniowo zastępowany kantatą, która przewidywała akompaniament muzyczny.


OD POLIFONII DO MADRYGAŁU

Pieśni w kościele zaczynają ewoluować i dodawani są dodatkowi, liczniejsi kantorzy, w różnych rytmach i przy odmiennych tekstach. Tak rodzi się polifonia, czyli połączenie kilku części muzycznych śpiewanych jednocześnie, także "a cappella". Ten typ pieśni wymykał się z kościołów i docierał do domów, na popularne wiejskie festiwale, do tawern i stał się popularną pieśnią, a w ramach tego trendu madrygał był najbardziej znanym środkiem ekspresji w epoce renesansu i baroku.


SPOTKANIE MIĘDZY MUZYKĄ A CAPPELLA A MUZYKALEM

W Ameryce muzyka "a cappella" przeplata się z wieloma trendami, na przykład z muzyką czarnych śpiewających podczas pracy, czyli z muzyką a cappella blues i jazz, typowym trendem lat czterdziestych nazywanym również Doo-wop, któremu towarzyszyły głosy onomatopeiczne, aby zastąpić, naśladując, dźwięk instrumentów muzycznych: rama-lama-ding-dong dla gitar,  eh dum bop-dum bop-dum bop-tu ru dla basòw, doo-doo-wop dla instrumentów dętych i tak dalej. Pamiętny jest też trend lat 30-tych zwany Barbershop. Jest to piosenka bez akompaniamentu instrumentalnego, w której 4 głosy intonują melodię (pierwszy i drugi tenor, baryton i bas). Ten styl bierze swą inspirację od fryzjeròw z południowo-wschodniej części Stanów Zjednoczonych, którzy zabawial klientów podczas pracy swymi harmonijnym głosami. Tutaj kładzie się fundament pod klasyczne i ukochane przez Amerykanòw muzykale.


GOSPEL 

Muzyka Gospel bez instrumentów pozostaje muzyką "a cappella", sakralną, ale z dodatkiem tego czarnego amerykańskiego folku, który zawsze ją wyróżniał i zawsze wraca do mody, zwłaszcza w okresie Bożego Narodzenia, z tytułami, które wszyscy znamy, jak np.: Oh, Happy Day!



Samo wyobrażanie sobie sposobu w jaki mówisz uspokaja mnie. 
I to mnie uszczęśliwia. 
Przepływa przez moje ciało jak lekarstwo, powodując twoje bulgotanie we mnie. 
Nie przestawaj. Nigdy nie przestawaj.

- David Grossman -


ŚPIEW POP I A CAPPELLA

Jazz pokazał, że użycie wielu wokalistów jako „instrumentów” może stworzyć nowoczesną melodię a cappella. Nawet jeśli muzyka a cappella nie należy do najpopularniejszych, musimy przyznać, że trudno nie znaleźć wykonawców R&B czy pop Jazz Blues, a nawet w bardziej nowoczesnych gatunkach, takich jak Rap, którzy nie wykorzystali w swoich nagraniach co najmniej kilku sekund na śpiew a cappella. Pierwszym utworem a cappella, który osiągnął pierwsze miejsce na liście przebojów w USA, był słynny "Don't Worry, Be Happy" Bobby'ego McFerrina z 1988 roku.




We wrześniu 1988 roku singiel stał się pierwszą piosenką a cappella, która osiągnęła szczyt listy Billboard Hot 100. Tytuł piosenki jest cytatem z myśli osławionego Meher Baby, indyjskiego mistrza duchowego. Instrumentalna część utworu składa się w całości z dźwięków produkowanych (gwizdanie i pstrykanie palcami) przez McFerrina i miksowanych na etapie produkcji.



Istnieje wiele grup "a cappella", które osiągnęły międzynarodową sławę. We Włoszech niewątpliwie najsłynniejsi są Neri i wielka szkoda, że ​​we Włoszech nie ma nowszych przykładów sukcesów, zwłaszcza że to właśnie tutaj została zakodowana polifonia wokalna! Inne znane zespoły to: izraelska grupa The Voca People, Rajaton z Finlandii, Qw4rtz z Kanady i Van Canto - metalowa grupa "a cappella" z Niemiec; Perpetuum Jazzile ze Słowenii, angielscy King's Singers, Amerykanie Pentatonix czy nawet Naturally 7.


KINO I MUZYKA A CAPPELLA

Istnieje wiele seriali telewizyjnych i filmów, w których muzyka "a cappella" jest centralnym punktem wydarzeń, wystarczy pomyśleć o wielu musicalach lub komediach, takich jak "Sister Act" i słynny "Voice" (oryginalny tytuł "Pitch Perfect") - jego akcja zawsze kręci się wokół mistrzostw chórów organizowanych między uczelniami, przeplatana sentymentalnymi perypetiami różnych zawodników.


W pomieszczeniu pełnym hałasu, ludzi i dymu nie możesz już mówić. To tak, jakby głos był kwiatem, a odpowiednia temperatura, wilgotność i światło nie były już gwarantowane. Chowa się w gardle, a jeśli wyjdzie, zaczyna drżeć i więdnąć i nawet najgłębsze słowa brzmią pusto.

- Fabrizio Caramagna -


HYMN A CAPPELLA SYMBOLEM ERY HIPPIE

Piosenka "Mercedes Benz" jest symbolem ruchu hipisowskiego lat 70-tych i krytyką społeczeństwa konsumpcyjnego, które wierzy, że posiada szczęście w posiadaniu, na przykład samochodu, a nie w byciu. Joplin podchodzi do mikrofonu i ironicznym tonem wygłasza krótkie oświadczenie: "Chciałabym napisać piosenkę o wielkim znaczeniu społecznym i politycznym, która brzmi tak ..." i zaczyna śpiewać swoim ogromnym, pełnym uczuć głosem: ù
„Och Panie, czemu nie kupisz mi Mercedesa-Benz? / Wszyscy moi znajomi mają Porsche, muszę to naprawić ... "
To była ostatnia piosenka nagrana przez artystkę, który po kilku dniach umarła z przedawkowania.



GDY GŁOS JEST PRZEKSZTAŁCONY W ELEKTRONIKĘ

Todd Rundgren to amerykański piosenkarz, multiinstrumentalista i producent muzyczny. Grał w kilku zespołach, po czym rozpoczął samotne eksperymenty. Stworzył album A cappella z 1985 roku, złożony wyłącznie z głosów i dźwięków, które sam opracował. Wykorzystując technologię samplingu, samodzielnie stworzył wszystkie dźwięki instrumentalne oraz perkusję: pierwszy posmak współczesnego brzmienia a cappella. Kto o tym nie wie, nie powiedziałby, że któryś z jego utworów jest stworzony bez instrumentów ...



Ton głosu mówi to, co kryje się poza słowami.
Jeśli barwa głosu jest jego skórą, to ton głosu jest jego podekscytowanym ciałem.


Ladysmith Black Mambazo to południowoafrykańska grupa chóralna, która komponuje i wykonuje głównie tradycyjną muzykę afrykańską z gatunków isicathamiya i mbube. Są jedną z najbardziej płodnych grup muzycznych w Afryce Południowej i zdobyli kilka złotych i platynowych płyt.


Paul Simon and Ladysmith Black Mambazo - 
"Diamonds On The Soles Of Her Shoes"


PENTATONIX

Jest to grupa wokalna "a cappella", która zdobyła 3 nagrody Grammy Award. Nazwa Pentatonix pochodzi od słowa „pentatonic”, w j. włoskim „pentatonica”, czyli skali muzycznej złożonej z pięciu nut, które reprezentują pięć różnych głosów i skal wokalnych; dodany na końcu nazwy „x” to sposòb na to, by nazwa była bardziej wymowna. Ich muzyka jest oparta na stylu pop, ale czerpią także z wielu innych stylów muzycznych, takich jak reggae, dubstep, electro, hip hop i muzyka klasyczna. Ich najbardziej znane produkcje to głównie "cover", składanki i mash-upy. Grupa ugruntowała swoją pozycję dzięki zwycięstwu w trzecim wydaniu amerykańskiego "talent show" - The Sing-Off.


Po wybuchowej dekadzie rozwoju "a cappella", Grammy zdecydowało się na włączenie muzyki "a cappella" do jednej ze swoich kategorii: „Najlepsza aranżacja instrumentalna lub "a cappella”". Wynik? Pentatonix wygrał dzięki utworowi „Daft Punk Medley”.



Czasami słucham głosów, nie rozpraszając uwagi zawartymi w nich słowami. W takich chwilach czuję dusze. Każdy ma swoją własną wibrację. Niektórzy emitują tylko nienastrojone nuty: jakiś Bóg musiałby ponownie naciągnąć struny, jak ślepiec strojący fortepian.

- Christian Bobin -

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz